Anasayfa
Paz Mart 01, 2015 3:38 pm tarafından 
isveçin sala adlı küçük bir şehrinde 24 mayıs 1869 da veteriner bir babanın oğlu olarak dünyaya geldi. ilk adı John Gustaf Agelii dir. daha sonra ivan adını kullanmıştır. doğdugu şehir tarihi gümüş madenleri ile ünlüdür.
gençlik yıllarında hristiyan reformist mistik teozofist Emanuel Swedenborgdan etkilendi. bu aqhili nin dinleri araştırmasına sebeb oldu. 1890 lı yıllarda stockholm da sanat okuluna yazıldı. kuran la ilk tanışması kraliyet kütüphanesinin kayıtlarına göre 1892 yılında olmuş. aqhili sadece islamla ilgili kitaplar okumakla yetinmeyip hal ve hareketlerini de okudugu kitaplara göre değiştirmeye başlaması aynı zamana denk gelmekte. örneğin stocholmun en ünlü kafelerinden biri café Du Nord da tüm arkadaşlarını yere bağdaş kurdutturrarak servis aldıgı söylenir. 1892 de önceden de gittiği parise döner ve oradaki siyasi olaylarda fransız anarşiştlerinin cephesinde yer alır, yargılanıp 4 ay hapis yatar. mazas hapishanesinde kaldıgı süre boyunca yine kur'an ve oryantal dillerle ilgili kitaplar okur.
1895 de hapisten çıkınca Mısıra geçer. 1896 yılında onu tekrar paris de görüyoruz. nihayet islam dinine girmesi ve abdulhadi ismini alması 98-99 yılları arasına isabet eder. müslüman olunca 1899 yılında colombo'ya şimdiki sri lankaya gider. ve burada malay müslüman cemaati içine katılır. islam dinini buradaki okulları ve islamın arab olmayan toplumlar üzerindeki etkisini inceler.
1902 yılında tekrar mısıra, kahireye gelir ve el ezher üniversitesine resmi olarak kayıtlı ilk batı avrupalı olur. elezher de arabça kelam okur. mükemmel bir arabça öğrenir, dış görünümünü değiştirir, ve bir çok dost edinir. yine aynı tarihlerde kahirede meşhur şazeli şeyhi abdurrahman ileyşe intisab eder. şeyhi ona "avrupanın öncüsü" adını verir. daha sonraki yıllarda aqhilinin melameti sufileri arasında da görüyoruz.
1904-1913 yılları arasında yine yine kendisi gibi sonradan müslüman olan Enrico Insabato ile kahirede Il Convito (an-nadi) adlı bir dergi çıkarırlar. kolonist ingiliz ve fransızların dili yerine dergi italyanca basılır. bu dergi hristiyan avrupa ile islam dünyası arasında uzun yıllar iletişim sağlayıp arada ki kopuklugu doldurur. şeyh ileyhşi nin de direktifleri ile kolonist ingilizler ve fransızlardan ziyade italyan destegini alarak italya da bir sufi akımının başlamasını sağlamaya çalışırlar. bu amaçla şeyh ileyş italyan kralı umberto anısına kahire de bir mescid inşaa edilmesini sağlar.
bu çalışmaları mısırdaki ingiliz idaresi tarafından izlenen aqhili nin dergisi 1913 de kapatılır. birinci dünya harbi başlayınca da ingiliz general lord Cromer tarafından osmanlı casusu oldugu iddiası ile tutuklanır ve 1916 da ispanyaya gönderilir. burada gözetim altında yaşamak zorunda kalır. masrafları için isveçteki arkadaşlarından yardım ister. ama hem mesafenin çok uzak olmasından hem de müslüman oldugu için arkadas çevresinin azalmasından kimse yardımına gelmez. nihayet 1917 de eski dostu ve patronu isveç prensi Eugén Bernadotte konsolosluk kanalıyla ona dönüşü için lazım olan parayı gönderir. fakat ne yazıkki aqhili barcelona da bir tren kazasında trenin altında kalarak vefat eder. prens Eugén paranın tamamının aqhilinin annesine verilmesini ister. annesi aqhiliye uzun zamanlar destek çıktıgı için çok zor durumda kalmıştır. yine prens Eugén ispanyol yetkililere aqhiliye ait tüm eşyaların itinayla korunmasını ister. aqhilinin eşyaları, resimleri daha sonra isveç kralı olacak gustaf tarafından alınır.
aqhili 1912 yıllarında şeyhinin halifesi olarak avrupada ibni arabiye izafeten sufi elekberiyye cemiyetini kurar. ve bir çok kişinin bu cemiyete katılmasına ön ayak olur. fransız yazar, metafizikçi, sembol bilimci René Guénon bunlardandır. el ekberiyye gizli bir cemaat olarak varlıgını südürdü. hatta René Guénon 1930larda kahireye geçinceye kadar islam oldugunu gizlemiştir. aqhilinin makalelerinin kendisini etkilediği bir diğer kişide Toshihiko Izutsudur.
Emanuel Swedenborg dan başlayan tevhidi arama sevdası aqhiliyi önce kurana sonra da islamı daha iyi öğrenmek için el-ezhere kadar sürükledi. kurdugu cemiyet ve dergi sayesinde bu ve benzeri bir çok isim aqhili den etkilenip onun ayak izlerini takip etmişler ve islamla tanışmışlardır.
ölümünden sonra cenazesi ancak 1981 senesinde barcelonadan alınıp dogdugu şehir salaya nakledilir. islami bir cenaze töreni düzenlenir. sufilerce meşhur ismi şeyh Abdulhadi Aqıli nur u şimal. (kuzeyin ışıgı) dır. maliki mezhebindendir. batı avrupaya ve iskandinavyada islamın haberleri ilk onla bilinir oldugu için bu ünvan ona verilmiştir. Aqıli, isveç de geleneksel sufi islamın ilk öncüllerininde fikir babası olmuştur. mesela Tage Lindbom (Sidi Zayd), Kurt Almqvist.
resimleri isveç milli güzel sanatlar müzesinde, modern sanatlar müzesinde ve Aguéli müzesinde sergilenmektedir. (kendisi ünlü ressam picasso ve matisse ile tanışıktır). ismi dogdugu şehirde çok meşhurdur. 2006 yılında isveç kralını onun adına anma töreni düzenlenmiş ve onun islamı kökenlerine de vurgu yapılmıştır.
üç tane alıntısı:
gençlik yıllarında hristiyan reformist mistik teozofist Emanuel Swedenborgdan etkilendi. bu aqhili nin dinleri araştırmasına sebeb oldu. 1890 lı yıllarda stockholm da sanat okuluna yazıldı. kuran la ilk tanışması kraliyet kütüphanesinin kayıtlarına göre 1892 yılında olmuş. aqhili sadece islamla ilgili kitaplar okumakla yetinmeyip hal ve hareketlerini de okudugu kitaplara göre değiştirmeye başlaması aynı zamana denk gelmekte. örneğin stocholmun en ünlü kafelerinden biri café Du Nord da tüm arkadaşlarını yere bağdaş kurdutturrarak servis aldıgı söylenir. 1892 de önceden de gittiği parise döner ve oradaki siyasi olaylarda fransız anarşiştlerinin cephesinde yer alır, yargılanıp 4 ay hapis yatar. mazas hapishanesinde kaldıgı süre boyunca yine kur'an ve oryantal dillerle ilgili kitaplar okur.
1895 de hapisten çıkınca Mısıra geçer. 1896 yılında onu tekrar paris de görüyoruz. nihayet islam dinine girmesi ve abdulhadi ismini alması 98-99 yılları arasına isabet eder. müslüman olunca 1899 yılında colombo'ya şimdiki sri lankaya gider. ve burada malay müslüman cemaati içine katılır. islam dinini buradaki okulları ve islamın arab olmayan toplumlar üzerindeki etkisini inceler.
1902 yılında tekrar mısıra, kahireye gelir ve el ezher üniversitesine resmi olarak kayıtlı ilk batı avrupalı olur. elezher de arabça kelam okur. mükemmel bir arabça öğrenir, dış görünümünü değiştirir, ve bir çok dost edinir. yine aynı tarihlerde kahirede meşhur şazeli şeyhi abdurrahman ileyşe intisab eder. şeyhi ona "avrupanın öncüsü" adını verir. daha sonraki yıllarda aqhilinin melameti sufileri arasında da görüyoruz.
1904-1913 yılları arasında yine yine kendisi gibi sonradan müslüman olan Enrico Insabato ile kahirede Il Convito (an-nadi) adlı bir dergi çıkarırlar. kolonist ingiliz ve fransızların dili yerine dergi italyanca basılır. bu dergi hristiyan avrupa ile islam dünyası arasında uzun yıllar iletişim sağlayıp arada ki kopuklugu doldurur. şeyh ileyhşi nin de direktifleri ile kolonist ingilizler ve fransızlardan ziyade italyan destegini alarak italya da bir sufi akımının başlamasını sağlamaya çalışırlar. bu amaçla şeyh ileyş italyan kralı umberto anısına kahire de bir mescid inşaa edilmesini sağlar.
bu çalışmaları mısırdaki ingiliz idaresi tarafından izlenen aqhili nin dergisi 1913 de kapatılır. birinci dünya harbi başlayınca da ingiliz general lord Cromer tarafından osmanlı casusu oldugu iddiası ile tutuklanır ve 1916 da ispanyaya gönderilir. burada gözetim altında yaşamak zorunda kalır. masrafları için isveçteki arkadaşlarından yardım ister. ama hem mesafenin çok uzak olmasından hem de müslüman oldugu için arkadas çevresinin azalmasından kimse yardımına gelmez. nihayet 1917 de eski dostu ve patronu isveç prensi Eugén Bernadotte konsolosluk kanalıyla ona dönüşü için lazım olan parayı gönderir. fakat ne yazıkki aqhili barcelona da bir tren kazasında trenin altında kalarak vefat eder. prens Eugén paranın tamamının aqhilinin annesine verilmesini ister. annesi aqhiliye uzun zamanlar destek çıktıgı için çok zor durumda kalmıştır. yine prens Eugén ispanyol yetkililere aqhiliye ait tüm eşyaların itinayla korunmasını ister. aqhilinin eşyaları, resimleri daha sonra isveç kralı olacak gustaf tarafından alınır.
aqhili 1912 yıllarında şeyhinin halifesi olarak avrupada ibni arabiye izafeten sufi elekberiyye cemiyetini kurar. ve bir çok kişinin bu cemiyete katılmasına ön ayak olur. fransız yazar, metafizikçi, sembol bilimci René Guénon bunlardandır. el ekberiyye gizli bir cemaat olarak varlıgını südürdü. hatta René Guénon 1930larda kahireye geçinceye kadar islam oldugunu gizlemiştir. aqhilinin makalelerinin kendisini etkilediği bir diğer kişide Toshihiko Izutsudur.
Emanuel Swedenborg dan başlayan tevhidi arama sevdası aqhiliyi önce kurana sonra da islamı daha iyi öğrenmek için el-ezhere kadar sürükledi. kurdugu cemiyet ve dergi sayesinde bu ve benzeri bir çok isim aqhili den etkilenip onun ayak izlerini takip etmişler ve islamla tanışmışlardır.
ölümünden sonra cenazesi ancak 1981 senesinde barcelonadan alınıp dogdugu şehir salaya nakledilir. islami bir cenaze töreni düzenlenir. sufilerce meşhur ismi şeyh Abdulhadi Aqıli nur u şimal. (kuzeyin ışıgı) dır. maliki mezhebindendir. batı avrupaya ve iskandinavyada islamın haberleri ilk onla bilinir oldugu için bu ünvan ona verilmiştir. Aqıli, isveç de geleneksel sufi islamın ilk öncüllerininde fikir babası olmuştur. mesela Tage Lindbom (Sidi Zayd), Kurt Almqvist.
resimleri isveç milli güzel sanatlar müzesinde, modern sanatlar müzesinde ve Aguéli müzesinde sergilenmektedir. (kendisi ünlü ressam picasso ve matisse ile tanışıktır). ismi dogdugu şehirde çok meşhurdur. 2006 yılında isveç kralını onun adına anma töreni düzenlenmiş ve onun islamı kökenlerine de vurgu yapılmıştır.
üç tane alıntısı:
kabul edin ki, bir manzara manevi bir hali yansıtabilir.... maneviyatımdaki manzaranın içindeki güneş gibi din olmazsa olmaz. işte anlayın bu nedenle ben tevhidi ve bu arabların maneviyatını seviyorum.
dinimizin hakikatlerinden bir tanesi şudur: dünya hayatı Allah cc. nasıl takdir etmişse öyledir. bundan dolayıdır ki, talebiniz/niyetiniz kendinizi kemale erdirmek olmalıdır.
bana ekmek ve su yeter ama bırakın resim yapayım
